आयल निगमको पुँजीवृद्धिमा अर्थ र वाणिज्यको झगडा

 अर्थ मन्त्रालयले पूर्ण बजेट नआएकाले तत्कालै रकम दिन नसकिने भन्दै आयल निगमको पुँजी वृद्धि प्रस्ताव अस्वीकार गरेको छ । खुद सम्पत्ति १२ अर्ब रुपैयाँ ऋणात्मक रहेको आयल निगमको अधिकृत पुँजी १९ अर्ब पु¥याउने प्रस्ताव निगम सञ्चालक समितिले गरेको थियो । अर्थ मन्त्रालयको निर्णयप्रति वाणिज्य सचिव लालमणि जोशीले असन्तुष्टि जनाएका छन् । उनी निगम सञ्चालक समितिका अध्यक्ष पनि हुन् । ‘पुँजी वृद्धि गर्न तत्कालै १० अर्ब रुपैयाँ दिनुपर्ने रहेछ । पूर्ण बजेट नआएकाले रकम दिन नसकिने जवाफ पठाएका हौं,’ अर्थसचिव कृष्णहरि बास्कोटाले भने । अर्थले पुँजी वृद्धि तत्कालै गर्न नसक्ने जनाएपछि निगमको शुक्रबार बसेको विशेष साधारणसभाविना निष्र्कष सकिएको छ ।‘हामीले निगमलाई व्यावसायिक बनाउन सकिन्छ भनेर पुँजी वृद्धिको प्रस्ताव गरेका थियांै ।

वैद्यले रोके गाडी , फेरी अभाव

काठमाडौं – नेकपा–माओवादीले भारतीय नम्बरका सवारीसाधनलाई नेपालमा प्रतिबन्ध लगाउँदा सर्वसाधारणलाई आवश्यक पर्ने खाना पकाउने ग्यास तत्काल अभाव हुने भएको छ । यो अवरोधले जलविद्युत, पूर्वाधार निर्माणदेखि तरकारी फलफूललगायत दैनिक उपभोग्य सामग्री आयातसमेत प्रभावित हुनेछ । मोहन वैध समूहको माओवादीले बिहीबारबाट भारतीय नम्बर प्लेटका गाडीलाई नेपालमा चल्न नदिने घोषणा गरेका छन् । सामान बोकेर आएका भारतीय नम्बर प्लेटका गाडीले नेपालको सीमा (भन्सार) नाकामा अनलोड गर्नुपर्ने र त्यहाँबाट नेपाली गाडीले बोक्नुपर्ने माग राखेका छन् । ग्यास बोक्ने गाडी (बुलेट) नेपाली नभएकाले सबै भारतीय गाडीमा निर्भर छ ।‘भारतीय गाडी चल्न नदिने भनेपछि भारतीय ढुवानीकर्ताले यसबारे हामीलाई सोधेको सोध्यै छन्,’ ग्यास उद्योग संघका महासचिव कुश मल्लीले भने, ‘राजनीतिक निर्णयबाट उपभोक्ताले ग्यासै नपाउने अवस्था आउँछ ।’

हामी पछुताउने अर्को निर्णय

काठमाडौ – सहुलियत यो सरकारको जिब्रोमा झन्डिएको शब्द हो । प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले यही शब्द भजाइरहेका छन् । सस्तो लोकप्रियताको लागि भट्टराईले सुरु गरेको सहुलियत नीतिले मुलुकको अर्थव्यवस्थालाई दीर्घकालिन रुपमा असर गर्छ । गरीबी कार्ड, विद्यार्थीलाई सहुलियत, अब ग्यासमा दुई थरी सिलिन्डर यो सबै सहुलियतको नाममा विकृती ल्याउने र मुलुकको अर्थतन्त्रलाई गञ्जागोल बनाउने प्रयास मात्रै हो । विगतमा पनि गरीब जनताको लागि भनेर मट्टितेलमा अनुदान दिइएको थियो । त्यो अनुदान विपन्न वर्ग भन्दा हुनेखाने र ठुलाठालुको हातमा गयो । मट्टितेलको उपभोक्ता सहुलियतकै कारण २० प्रतिशतले बढे । कुपन बोरामा हालेर पेट्रोल पम्प व्यवसायीले त्यही मट्टितेल पम्पमा लगेर खन्याए जसले तेल क्षेत्रलाई बदनाम गरायो ।

कम्युनिस्टमुखी अनुदान कार्यक्रमले ध्वस्त बनाउँदै अर्थतन्त्र

काठमाडौ –भारतका प्रधानमन्त्री मनमोहन सिंहले आर्थिक विकास र रोजगारीका लागि कांग्रेसलाई दुई पटक निर्वाचित गरेको भन्दै आर्थिक सुधारका कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिएरै छाड्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छन् । उनले शुक्रवार राष्ट्रको नाममा संबोधन गर्दै अरुको भडकाउमा नलागी सुधारको कार्यक्रममा सघाउन आब्हान गरेका छन् । बहुराष्ट्रिय खुद्रा व्यापारलाई ५१ प्रतिशत लगानी खुल्ला गरेको र तेल क्षेत्रमा सुधार गर्न अनुदान कटौती गरेको भन्दै सरकारलाई समर्थन गर्ने दल तृणमुल कांग्रेस र विपक्षी दलले चर्को विरोध गरेका छन् । हो आर्थिक विकासका लागि अनुदान दिएर हुँदैन । अनुदानले झन् परनिर्भर बनाउँदै लैजान्छ । तर नेपालमा भने त्यही परनिर्भर बनाउने कामलाई प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले गरिरहेका छन् । सस्तो लोकप्रियता र भोटको राजनीतिमा भट्टराई लागिरहेका छन् । उनले पछिल्लो समयमा विद्यार्थीलाई ग्यास र मट्टितेलमा अनुदान दिने, गरीबलाई परिचयपत्र, अत्यावश्यक वस्तुको अधिकतम मूल्य तोक्ने लोकप्रियताको लागि गरिएको फन्डा मात्रै हो । यो तीनै कार्यक्रमले जनतालाई कुनै फरक पर्दैन् बरु यसले परनिर्भर बनाउनेछ । यसले अनुदानको दुरुपयोग बढाउनेछ ।

कम्पनी बन्दको निर्णयले घटायो खेतानको साख

काठमाडौ –नियमन निकाय शक्तिशाली हुन्छ र हुनैपर्छ । त्यसमा पनि नेपालजस्तो अल्पविकसित देशमा नियमन निकायको भूमिका अझ महत्वपूर्ण हुन्छ । नियमन निकाय बलियो हुँदा सर्वसाधरणको लगानी पनि डुब्दैन । यसको पछिल्लो उदाहरण हो एभरेष्ट इन्स्योरेन्समा विमा समितिले लिएको अडान । समितिले एभरेष्ट इन्स्योरेन्सका सञ्चालकले गरेको गैरकानुनी कामका विरुद्धमा कारवाही प्रक्रिया अगाडी बढायो । यो कारवाही प्रक्रियाका अगाडी एभरेष्ट सञ्चालक झुक्न बाध्य भए । एभरेष्ट आजदेखि सञ्चालनमा आएको छ । यसका लागि समितिको वर्तमान टीम धन्यवादको पात्र हुन् । उनीहरुको अडानकै कारण सनकको भरमा कम्पनी बन्द गर्ने सञ्चालकहरुलाई सबक भएको छ भने राजनीतिक संक्रमणको फाइदा उठाउन चाहनेहरु निरुत्साहित भएका छन् । कुनै पनि उद्योग व्यवसाय सञ्चालनको बाधक ठान्ने कतिपय उद्योगपतिले त्यही संक्रमणको फाइदा उठाउन खोज्दा रहेछन् भन्ने एभरेस्ट बन्द प्रकरणलाई लिन सकिन्छ । तर नियमन निकाय बलियो हुँदा त्यस्ता गैरकानुनी काम गर्न खोज्नेहरु पनि नियम र कानुनमा बाँधिन बाध्य हुँदा रहेछन् भन्ने यसले पुष्टी भएको छ । एभरेष्ट बन्दको समितिले ल्याएको सुशासन सम्वन्धी निर्देशिका थिएन ।

आर्थिक पत्रकारले आर्थिक मुद्दै बुझ्दैनन् रे.....

काठमाडौ – ‘आर्थिक पत्रकारले आर्थिक मुद्धानै बुझदैनन् । यहाँ प्रतीक (प्रधान) जी पनि हुनुहुन्छ । उहाँहरुले आर्थिक पत्रकारितालाई धेरै अगाडी बढाउनुभयो,’ नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका कार्यवाहक अध्यक्ष भाष्करराज राजकर्णिकारले आर्थिक स्वतन्त्रता सम्वन्धी प्रतिवेदन सार्वजनिक भएको कार्यक्रममा भने, ‘यसलाई तपाईहरुले हेडलाईन बनाएपनि हुन्छ ।’ प्रतिवेदन सार्वजनिकको अध्यक्षता गर्नुपर्ने भाष्करजी झन्डै डेढ घन्टा ढिलो कार्यक्रममा आएका थिए । कार्यक्रम हुने समय एक बजे थियो तर उनी साढे दुई बजेतिर आएका थिए । उनी आउँदा प्रतिवेदन सार्वजनिक भइसकेको थियो भने अन्तिम चरणको प्रश्नउत्तर मात्रै बाँकी थियो । उनले केही आर्थिक पत्रकारको प्रश्न मात्रै सुन्न भ्याएका थिए ।

एउटा संस्था जुनसधै विवादमा आइरहन्छ.....

काठमाडौ–व्यवसायीहरुको एउटा संस्था जुन जहिलेसुकै विवादमा आइरहन्छ । विवादमा आउनुको अरु कुनै कारण होइन । एउटा कार्यकाल पनि पूरै अवधि काम गर्न नसक्ने । विवादको पर्याय बनेको संस्था हो नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघ । संघ स्थापना भएदेखिनै कहिल्यैपनि एउटा पदाधिकारीले विवादरहित भएर काम गर्न भ्याएको छैन । निर्वाचित भएर आएको दुई÷तीन महिनामै विवाद सुरु हुन्छ । पाँच÷ छ महिनाकै अवधिमा असन्तुष्टी छरपस्ट हुन्छ र फुटमा पनि पुग्छ । त्यही संस्थामा निर्वाचित भएर आएको पाँच महिनामै फेरी विवाद भएको छ । संघका अध्यक्ष बलबहादुर तामाङलाई हटाउने खेल सुरु भइसकेको छ ।

विमा समितिको अगाडी झुक्यो एभरेष्ट सञ्चालक, कम्पनी बन्द नगरेको स्पष्टोक्ती

काठमाडौ –गलत र गैरकानुनी काम गरेको एभरेष्ट इन्स्योरेन्सका सञ्चालकहरु नियामक निकाय अगाडी झुक्न बाध्य भएका छन् । एक साताअघि विमा समितिलाई धम्क्याउन कम्पनी बन्द गरेको धमास दिने एभरेष्ट इन्स्योरेन्सका सञ्चालकहरुले कम्पनी बन्द नगरेको स्पष्टीकरण समितिलाई पठाएका छन् । सर्वसाधारणको कम्पनी नौ जना सञ्चालकको सनकको भरमा बन्द गरेको सार्वजनिक रुपमा जानकारी गराएपनि समितिले कम्पनी लिने थाहा पाएपछि झुक्न बाध्य भएका हुन् । समितिले दिएको निर्देशन अनुसार दावी भुक्तानी घटाउन मात्रै नयाँ विमालेख जारी नगरेको औपचारिक जानकारी गराएको छ । सर्वसाधरणको लगानी भएको कम्पनीलाई बन्द गराउने हठातपूर्ण निर्णय गरेका राजेन्द्र खेतान लगायतका आठ सञ्चालक कानुनलाई मान्न बाध्य भएका छन् ।

सरकारी निकायले यसरी मिलाएपछि.............

काठमाडौं –आयल निगमले फेरी लोकप्रियताको लागि दुईथरी सिलिन्डर कार्यान्वयनमा ल्याउने जनाएको छ । कुनै तयारी विनै निगमले कात्तिकदेखि कार्यान्वयनमा ल्याउन खोजेको दुईथरी सिलिन्डर कार्यान्वयनमा नआउने निश्चित छ । यो फगत मुख्यसचिव लीलामणि पौडेललाई देखाउन गरिएको अर्को नाटक मञ्चन मात्रै हो । पौडेलले पटक पटक निगमका कामु कार्यकारी निर्देशक सुरेशकुमार अग्रवाललाई दुईथरी सिलिन्डर कार्यान्वयनमा ल्याउन निर्देशन दिँदै आएका थिए । कामु कार्यकारी निर्देशक अग्रवाल पनि के कम कार्यान्वयनमा नआएपनि ग्यास उद्योगीलाई निर्देशन दिँदै बसेका छन् । सुरुमा भदौमा कार्यान्वयन ल्याउने ध्वाँस दिने उनी फेरी कात्तिकको धमास दिदैछन् ।

पब्लिक स्टन्ट गर्न माहिर दुई खेलाडी

काठमाडौ –अहिलेको सरकार ‘पब्लिक स्टन्ट’ गर्न माहिर छ । प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराई लोकप्रियता राख्न कस्तो ‘पब्लिसिटी’ गर्नुपर्छ भन्ने कुराका सबैभन्दा जानकार मानिन्छन् । उनलाई सघाउने अहिले अर्का व्यक्ति पनि थपिएका छन् । मुख्यसचिव लीलामणि पौडेल पब्लिक स्टन्टका अर्का माहिर खेलाडी हुन् । उनले पनि दशैमा घर जाँदा माइक्रोबसमा चढेर गए । गत वर्षको दशैमा फर्किने बेलामा आँपटारीमा प्रहरी जवानले अतिरिक्त रकम मागे । उनले तत्कालै ती प्रहरी जवानलाई निलम्बन गरे । गृहसचिवको हैसियतले उनले यस्ता धेरै स्टन्ट गरेका छन् । यो वाहेक प्रधानमन्त्री कार्यालयमा सचिव हुँदा पौडेल पनि उनले धेरै यस्ता स्टन्ट गरेका छन् । त्यो स्टन्टले न जनताले राहत पाएका छन् न मुलुकले आर्थिक सम्वृद्धिनै ।

एउटा व्यक्तिले गरेको कायापलट

काठमाडौ –एउटा मान्छेले कायापलट गर्न सक्दैन । तर धेरै सुधार गर्न सक्छ । यसलाई प्रमाणित गरिदिएका छन् वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक पूर्णचन्द्र भट्टराईले । विभागमा गएको एक वर्षको अवधिमा उनले वैदेशिक रोजगारमा देखिएका धेरै वेथितीहरुलाई सुधार गर्न सफल भएका छन् ।नेपालको इतिहासमै वहावाला मन्त्रीलाई हटाउन सौभाग्य पाएका भट्टराईले म्यानपावर व्यवसायीले गर्ने फटाईलाई रोक्न सफल भए । विदेश जानको लागि चर्को ब्याज तिरेर ऋण बोकेर आएका गाउँका युवाहरुलाई ठग्ने म्यानपावरलाई केही भएपनि ठेगान लगाउन उनी सफल भएका छन् ।चर्को ब्याज तिरेर आएका युवालाई दोहोरो सम्झौता गरेर पठाउने कार्य उनले करिब करिब रोक्न सफल भएका छन् । उनले एक वर्षका अवधिमा गरेको सफलताको आधार भनेको म्यानपावर एजेन्सीलाई २४ करोड रुपैयाँ क्षतिपूर्ति गराएर कामदारलाई फिर्ता दिनसक्नु उनको सफलता हो । सम्झौता अनुसार कामदारले विदेशमा काम नपाएर फर्किएका कामदारको पक्षमा भट्टराईले गरेको यो कामको जति प्रशंशा गरेपनि कम हुन्छ । म्यानपावर एजेन्सीले ठगिएको फर्किएका नेपालीले वैदेशिक रोजगार विभागमा धाउँदा धाउदै क्षतिपूर्ति नपाएर फर्किनुपर्ने अवस्था थियो ।

बीबी एयरवेजको जहाज नेपाल आयो

काठमाडौ –गैरआवासीय नेपालीको लगानीको बीबी एयरवेजको जहाज नेपाल आएको छ । विहिवार दिउसो पौने एक बजे त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा यो जहाज अवतरण गरेको थियो । कम्बोडियाको सियाम रिपबाट २०१ पर्यटकहरु लिएर आएको बोईङ ७५७–२०० विमानबाट बीबी एयरवेजले आफ्नो उडान थालेको हो ।बिमान अवतरण गर्ने बित्तिकै आफ्नो सन्तुष्टि व्यक्त गर्दै बीबी एयरवेजका अध्यक्ष भवन भट्टले भने, “यो हाम्रो मात्र उपलब्धि होईन, सम्पुर्ण देशकै उपलब्धि हो ।” “यो उडानले देशको आर्थिक उन्नतिको लागि नयाँ आयाम थपेको छ र हामी अझ अघि बढ्नका लागि धेरै उत्साहित भएका छौं,” भट्टले भने । बीबी एयरवेजको यो चार्टर उडान कम्बोडियाको टोन्ले साप कम्पनीसँग संयुक्त रुपमा संचालन गरिएको छ । एयरवेजले आफ्नो नियमित उडान असोज २५ गतेदेखि संचालन गर्दैछ ।

सर्वसाधरणको कम्पनी सनकको भरमा बन्द गर्दा किन मुकदर्शक ?

यी हुन एभरेस्ट इन्स्योरेन्स बन्द गर्ने बोर्ड सञ्चालक (बायाँबाट पहिलो अध्यक्ष राजेन्द्र खेतान)

काठमाडौ –एभरेस्ट इन्स्योरेन्स कम्पनी झन्डै सवा अर्बको कम्पनी । हिजो एकाएक सबै विमा पोलिसी र सिस्टम बन्द भयो । यो बन्द हुनुको अरु कुनै कारण थिएन थियो त यस कम्पनीका अध्यक्ष राजेन्द्रकुमार खेतानलाई विमा समितिले कारवाही । समितिले राजेन्द्रकुमारलाई कारवाही पनि कुनै आवेव वा द्धैषका आधारमा गरेको थिएन । खेतानको कम्पनी हिमालयन स्न्याक्स एन्ड कम्पनीमा आगलागीपछि दिइएको दावी भुक्तानीको अनियमितता भेटिएपछि समितिले कारवाही गरेको थियो । मायोजमा आगोलागी भएपछि सर्वेयरको प्रतिवेदन आउनुअघिनै चार करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेर इन्स्योरेन्सका तत्कालिन अध्यक्ष र कार्यकारी अधिकृत दोषी थिए भन्ने समितिले भनेको छ ।

बढी मूल्य लिनेलाई निगमको कारवाहीको नाटक

काठमाडौ, भदौ २७ – आयल निगम कामु कार्यकारी निर्देशक सुरेशकुमार अग्रवालले बढी मूल्यमा तेल बिक्री गर्ने पम्पलाई कारबाही गर्न मंगलबार मंगलबार डिपो प्रमुखलाई निर्देशन दिएका छन् । ‘तपाईंको डिपोबाट १५ किलोमिटरभित्र बढी मूल्यमा तेल बिक्री गर्ने पम्पलाई तेल दिन बन्द गर्नुहोस्,’ उनले भने,  ‘बढी मूल्यमा तेल बिक्री गरेको भेटिए तपाईंलाई नै कारबाही हुन्छ ।’ उनले नेपालगन्ज डिपो प्रमुख सीताराम पोखरेल, भैरहवाका प्रमुख नागेन्द्र कुर्मी लगायतलाई बढी मूल्यका तेल बिक्री गरेको भेटिए जिल्ला प्रशासनको समन्वयमा कारबाही गर्न फोनबाटै निर्देशन दिएका हुन् । ‘हामीले बढी मूल्यमा तेल बिक्री गर्ने पम्पलाई आपूर्ति रोक्न निर्देशन दिएका छौं,’ उनले भने, ‘गैरकानुनी कामलाई वैधानिकता दिन सकिँदैन ।’

देशको पैसा वार्षिक १९ अर्ब रुपैयाँ यसरी जान्छ विदेश

वैदेशिक रोजगारीको कोटा ल्याउन व्यवसायीले दिने भिसा र कमिसनका लागि वार्षिक सवा १९ अर्ब रुपैयाँ हुन्डीमार्फत विदेशिने गरेको छ । व्यवसायीहरुका अनुसार मलेसिया र खाडी मुलुकबाट रोजगारीको कोटा ल्याउन र स्थानीय एजेन्टलाई कमिसन दिन प्रतिव्यक्ति औसतमा ५० हजार रुपैयाँ हुन्डीमार्फत पठाउने गरिन्छ । यो रकम भिसा र कमिसनवापतको हो । गत वर्ष ३ लाख ८४ हजार ५ सयजना नेपाली युवा वैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । यसअनुसार भिसा र कमिसनका लागि व्यवसायीले १९ अर्ब २२ हजार रुपैयाँ पठाएको देखिन्छ । व्यवसायीका अनुसार तल्लो वर्गका कामदारको कोटा ल्याउन ४० हजार र केही दक्ष जनशक्तिका लागि ७० हजार रुपैयाँसम्म कमिसन दिएर भिसा ल्याउने गरिएको छ । व्यवसायीहरु यस्तो व्यवसायका लागि मुलुकमा  वैधानिक बाटो नभएकाले बाध्य भएर अवैध बाटो समात्नुपरेको बताउँछन् ।  नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघले गत वर्ष नै वैधानिक बाटोबाट रकम पठाउने व्यवस्था गर्न सरकारसँग माग गरेको थियो ।

भारतको नक्कल, गरिबलाई परिचयपत्र दिने रे

काठमाडौ, भदौ २६ –भारतका कुनै समय गरिब हटाउ कार्यक्रम थियो । चालिस वर्षपछि त्यही अध्ययन गरेर आएका प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले गरिबलाई परिचयपत्र दिने नयाँ योजना ल्याएका छन् । यो नक्कलको काम सुरु भइसकेको छ । तर यसले प्रतिफल दिने÷ नदिने अहिले भन्न सकिदैन । गरिबी हटाउन राहत प्याकेज दिएर हुँदैन उनीहरुलाई रोजगारी दिएर आत्मनिर्भर बनाउनुपर्छ । अनुदान, सहुलियत लगायतका कार्यक्रमले उनीहरुलाई झन् परनिर्भर बनाउँदै लान्छ । त्यो नभएको भए पहाडी जिल्लामा खाद्यान्न सहुलियतमा दिँदा दिँदै त्यहाँका जनताले आफ्ना उत्पादन लगाउनै छाडेर चामलको लागि धाउँदै हिडेका छन् । यसले झन् उनीहरुलाई परनिर्भर बनाइरहेको छ ।

व्यवसायीको खुलमखुल्ला लुट, सरकार मुकदर्शक

काठमाडौ, भदौं २५ –नेपाल पेट्रोलियम डिलर्स एसोसिएसनले देशभरका व्यवसायीलाई पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाएर बिक्री गर्न निर्देशन दिएको छ । एसोसिएसनको निर्देशनपछि व्यवसायीले ५० पैसादेखि एक रुपैयाँसम्म मूल्य बढाएर तेल बेचिरहेका छन् । आयल निगमले एक साताअघि सबै पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि गरेको दिनमै एसोसिएसनले आफूखुसी मूल्य निर्धारण गर्ने निर्णय गरेको थियो । 
एसोसिएसनको निर्देशनपछि व्यवसायीले भैरहवा, बुटवल र दाङमा  प्रतिलिटर एक रुपैयाँ थपेर पेट्रोलियम पदार्थ बेचेका छन् । यस्तै नेपालगन्जमा ७५ पैसा र वीरगन्ज र अमलेखगन्ज क्षेत्रमा २५ पैसा बढाएर बिक्री गरिएको छ । विराटनगर, पोखरा, धनगढीलगायत क्षेत्रमा प्रतिलिटर पेट्रोलियम पदार्थ बेच्दा ५० पैसा जोडेर लिने गरिएको छ । काठमाडौं उपत्यकामैै प्रतिलिटर २५ पैसा थप लिइएको छ ।

आयल निगमभित्रको भद्धा राजनीति

काठमाडौ –आयल निगमभित्रको कर्मचारी राजनीति नेपाली राजनीतिकै पटाक्षेप  भएको छ भन्दा फरक नपर्ला। अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्यले निगम लगातार घाटामा छ । मक्किदै गएको निगमलाई थप धरासायी बनाउने काम भने त्यहीका कर्मचारीले गरिरहेका छन् ।निगम यस्तो संस्था बनेको छ जसमा कार्यकारी निर्देशकदेखि निर्देशकसम्म खुट्टा तान्न मात्रै लागिरहेका छन् । कामु कार्यकारी निर्देशक सुरेशकुमार अग्रवालनै राजनीतिका पहिलो पात्र हुन् । उनी कामु कार्यकारी निर्देशक भएदेखिनै निगमका कुनै कर्मचारीसँग विश्वासमा लिन सकेका छैनन् । उनी आफै निगम र तेल बजारको बारेमा कुनै ज्ञान छैन ।

यसरी बन्दैछ एउटा मात्रै ट्रेड युनियन

काठमाडौ, भदौ २५–सरकारले आगामी मंसिरसम्म चुनाव गराएर आधिकारिक टे्ड युनियन गठन गर्न चासो दिएका बेला मजदुर संगठनहरु पनि यसमा सकारात्मक देखिएका छन्।
उद्योग व्यवसायमा राजनीतिक दलसम्बद्ध युनियनका कारण समस्या उत्पन्न भएको उद्योगी व्यापारीले गुनासो गरे पछि सरकारले आधिकारिक टे्रड युनियनको चुनाव गराउने तयारी गर्दैछ। यही बेला मजदुर संगठनहरुले पनि औद्योगिक क्षेत्र र आफ्ना समस्या समाधान गर्न आधिकारिक टे्रड युनियनको आवश्यकता देख्दै गठनमा सकारात्मक भएका हुन्। 'एकल ट्रेड युनियन बनाउन तीन ट्रेड युनियन सकारात्मक छन्,' नेपाल ट्रेड युनियन महासंघ (जिफन्ट) का अध्यक्ष विष्णु रिमालले भने, 'एकल ट्रेड युनियन कसरी बनाउने भन्ने मोडालिटीबारे हामीबीच छलफल पनि सुरु भएको छ।'

व्यवसायीले व्यवसायीकै निर्णय नमानेपछि.......

काठमाडौ–सरकारले तोकेको मूल्यमा २५ पैसा थपेर तेल बिक्री गर्न नेपाल पेट्रोलियम डिलर्स एसोसिएसनले गरेको निर्णय व्यवसायीले नमान्ने भएका छन् । आयल निगमले सोमबार मूल्यवृद्धि गरेपछि एसोसिएसनले सबै पेट्रोलियम पदार्थमा २५ पैसा थप्ने निर्णय गरेको थियो । यो निर्णय उपत्यकाका २० प्रतिशत पम्पले मात्रै लागु गरेका छन् । ८० प्रतिशत पम्पले एसोसिएसनको निर्णय अवैधानिक भन्दै कार्यान्वयन गरेका छैनन् ।
‘निगमले तोकेभन्दा बढी रकम लिएर बेच्नु गैरकानुनी हो,’ एसोसिएसनका पूर्व उपाध्यक्ष एंव जोरपाटी जुबी आयल स्टोर्सका सञ्चालक ध्रुव श्रेष्ठले भने, ‘यो निर्णयले व्यवसायीलाई झन् आलोचित बनाउँछ ।’

सुनको किन भइरहेको छ अभाव ?

काठमाडौ –सुनको भाउ दैनिक रुपमा बढ्दै छ । सुनको भाउ आइतबार अहिलसम्मकै उच्च विन्दु एक तोलाको ६१ हजार १ सय कायम भएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको कारोबार नहुने दिन हाम्रो मुलुकमा भने सुनको मूल्य अहिलेसम्मकै उचाईमा पुगेको छ । सुनको भाउ यसरी बढेको छ की बजारमा गएर किन्न सकिने अवस्था छैन । तर सुनको पसलमा किन्ने मान्छेको भीड घटेको छैन । न्युरोड लगायतका सुनपसलमा किन्नेको भीडभाडनै छ । गहना बनाउने मात्रै होइन सुनको ढिक्कै किन्ने पनि बढेका छन् । तर ढिक्कै सुन किन्न पाउने अवस्था पनि छैन । शुक्रवारको मात्रै कुरा गर्ने हो भने नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी संघले सुनको मूल्य एक तोलाको ६० हजार तोेकेको थियो तर गहना व्यवसायीले ६० हजार ८ सयमा किन्नु परेको थियो ।

त्यो लालेले एमआरपी तोकेर हुन्छ ?

काठमाडौ –खाद्यान्नको मूल्यवृद्धि नियन्त्रण गर्न सरकारले एउटा जुक्ति जुरायो । अतिआवश्यकीय वस्तुको अधिकतम मूल्य(एमआरपी) तोक्ने । वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले अतिआवश्यकीय वस्तुको मूल्य पनि तोक्यो । यसले मूल्य घट्ने नघट्ने थाहा छैन । तर यो अधिकतम मूल्य तोक्ने निर्णयले सबैभन्दा ठूलो टाउको दुखाई उद्योगमन्त्री अनिलकुमार झालाई भएको रहेछ । उनले अधिकतम मूल्यवृद्धि गरेर मूल्य नघट्ने भन्दै वाणिज्य सचिव लालमणी जोशीको आलोचना गरिरहेका छन् । उनले व्यवसायीसँगको भेटमा ‘त्यो लाले’ एमआरपी तोकेर हुन्छ भनेर पठाउने गरेका छन् ।

सरकारकै निकाय कालोबजारीको पक्षपोषणमा

काठमाडौ

एकातर्फ सरकार अतिआवश्यकीय वस्तुको कालोबजारी भएको भन्दै अधिकतम मूल्य तोक्छ अर्कोतर्फ भने सरकारी स्वामित्वको आयल निगम आफैले तोकेको मूल्य भन्दा बढी रकम लिएर तेल बिक्री गर्दा पनि मौन समर्थन गर्छ । सरकारको यही द्धैध चरित्रका कारण उपभोक्ता चर्को मूल्यवृद्धिको भार बेहोर्नुपरेको छ । निगमले चार दिन अघि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य बढेको भन्दै तेलको मूल्य बढायो । यो मूल्य बढाउनु स्वभाविक थियो । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य एक ब्यारलको १ सय १५ अमेरिकी डलर छ । यसले निगमको घाटा १ अर्ब १७ करोड थियो । घाटा भएपछि मूल्य बढाउनु स्वभाविक मानेपनि निगमले 

आफैले तोकेको मूल्यमा थप रकम लिनु भनेको नाजायज हो ।

कसले हेर्छ जमलको यस्तो दुर्दशा ?

काठमाडौ –राजधानीको जमल । यो चर्चित नाम हो । रानीपोखरी, विश्वज्योति हल, नेपाल सांस्कृतिक संस्थान लगायतका चर्चित स्थानसँग जोडिएको जमल भने पानी पर्ने वित्तिकै जलमग्न हुन्छ । एक झर पानी पर्नेवितिकै यो जलमग्न हुन्छ । यात्रुहरुको विजोग हुन्छ । तर वर्षातमा सबैले दुःख पाउने यो जमलको पानी जम्ने समस्या कहिल्यै समाधान हुँदैन । जब पानी पर्छ अनि फोटो पत्रकारको पहिलो आर्कषण यही हुन्छ ।
 पानी परेको भोलिपल्ट सामाचारका पृष्ठमा जमलमा पानी भरिएको तस्विर छापिन्छ । तर यो पानी किन भरिन्छ ? यसको समाधान के हो भनेर कहिल्यै आउँदै ? राज्यका निकायहरुले पनि जमलमा पानी भरिने समस्यालाई ठूला मानेका छैनन् ।

विपक्षी दलको अड्डीले विकासमा ब्रेक लाग्यो

काठमाडौ –विपक्षी दलको अड्डीले पूर्ण बजेट आउन सकेन् । पूर्ण बजेट नआएर एक तृतियांश बजेट आयो तर राजनीतिक मुद्धा केही पनि सल्टिएको छैन । विपक्षी दलले पूर्ण बजेट आउन नदिएर राजनीतिक जीत पाउन त सफल भए तर विकासलाई भने ब्रेक लगाउने काम गरे । एक तृतियांश बजेटले नयाँ आयोजना आउन सकेनन् वहुवर्षिय र राष्ट्रिय गौरबका आयोजना समेत प्रभावित भएको छ । सरकारका अधिकारीहरुले भलै राष्ट्रिय गौरबका आयोजनालाई कुनै प्रभाव नपार्ने दावी गरेका छन् । तर अहिलेसम्मको प्रगति हेर्दा यी आयोजना पनि प्रभावित भइसकेका छन् । कर्मचारीले सानो रकमका लागि आँखा लगाउने कुरैपनि भएन ।
 वार्षिक बजेट नआएपछि कर्मचारीहरुले पनि विकास आयोजनाका कार्यक्रम स्विकृतीका लागि ढिलाई गरेका छन् । अर्थमन्त्रालयले साउन १५ गतेभित्रै कार्यक्रम स्विकृत गर्न निर्देशन दिएपनि आयोजना प्रमुखहरुले ढिला गरेका छन् ।

मुख्यसचिवको गर्जनले सुध्रेला त टेलिकम ?

काठमाडौं –नेपाल टेलिकमको सेवाले सबैलाई रुवाएको छ । फोन ग¥र्यो एकैछिनमा हावाहुरी आए जस्तो हुने र काट्नुपर्ने बाध्यता । पहिला यसलाई दुरसञ्चार भनिन्थ्यो अहिले सरकारको सेयर स्वामित्व सर्वसाधारणमा ल्याएपछि टेलिकम भनिन थालियो ।तर सेवामा भने कुनै सुधार आएको छैन । टेलिकमको मोबाइलको गुणस्तर सुधारका लागि धेरै पटक निर्देशनहरु पनि गएका छन् । तर टेलिकमको गुणस्तर जस्ताको तस्तै छ ।

सुनले बनायो व्यापारीलाई मालामाल

काठमाडौ
सुनको मूल्य बढेर मंगलबार प्रतितोला ६० हजार पुगेको छ । दुई सातामा सुनको मूल्य एकतोलाको २३ सय रुपैयाँ बढेको छ । यो आधारमा सुनको मूल्य साताकै एक हजारको दरले बढेको छ ।सातामै एक हजार बढ्ने भएपछि लगानीकर्ता ओइरिनु स्वभाविक हो । सुनचाँदीमा व्यवसायमा रहेका व्यापारीहरुलाई पनि राम्रै भएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य बढ्दा यहाँका सुन व्यापारी मालामाल भएका छन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा तेलको मूल्य बढेको बढ्यै, सरकार, आयल निगम र उपभोक्ताको टाउको दुखाई

काठमाडौ

अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य बढिरहेको छ । सोमबारको तुलनामा मंगलबार कच्चा तेल एक ब्यारलमा ६७ सेन्ट बढेर १ सय १६ डलर २९ सेन्ट कायम भएको छ ।

आयल निगमले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा कच्चा तेलको मूल्य बढेको भन्दै हिजैदेखि लागु हुने गरी तेलको मूल्य बढायो । मूल्य बढाउँदा पनि निगमको घाटा ७३ करोड बाँकी नै छ । मूल्यवृद्धिको विरोधमा विपक्षी दलका विद्यार्थी नेताहरुले आन्दोलन गरिरहेका छन् । मूल्यवृद्धि फिर्ता नभएमा आन्दोलन सशक्त बनाउने उनीहरुले घोषणा गरिसकेका छन् ।

धिरेन्द्रका विश्वासपात्र सिताराम तेल क्षेत्रमा बदनाम

काठमाडौ, भदौ १९–सिताराम तिमिल्सिना तेल कारोबारमा बदनाम नाम हो । कुनै समय स्वर्गिय पूर्व अधिराज धिरेन्द्र शाहका विश्वासपात्र तिमिल्सिना जब पेट्रोलियम क्षेत्रमा प्रवेश गरे उनले यो व्यवसायलाईनै बदनाम गराउने काम गरिरहेका छन् । हेटौडाका सामान्य परिवारका तिमिल्सिना धिरेन्द्रकै छत्रछायाँमा बसेर केही रकम जोहो गर्न सफल भए । घिरेन्द्रले गर्ने सबै दुई नम्बरी काममा उनी संलग्न भए जसका कारण तिमिल्सिनाले व्यवसाय चलाउन सजिलो भयो । उनै सिताराम अहिले भने तेल कारोबारमा बलिया व्यक्ति हुन् । उनले आयल निगमका प्रत्येक कर्मचारीलाई आफ्नो हातमा लिन सफल भएका छन् । यति मात्रै होइन माओवादीका उच्चतहसम्म उनको प्रत्यक्ष सम्पर्क छ । उनले गरेका हरेक गलत कामको माओवादीको उच्च नेतृत्वबाटै संरक्षण हुने गरेको छ ।

विवादको घेरामा तानिदै खेतान

राजेन्द्र खेतान

काठमाडौ,  भदौ १८–खेतान ग्रुपका अध्यक्ष राजेन्द्र खेतानले दुई वर्षअघि गोर्खा बुअ्ररी बिक्री गरेपछि भनेका थिए ‘अब हामी सेवामूलक क्षेत्रमा लगानी गर्छौ ।’ अस्पताल, वैक तथा वित्तिय संस्थामा हामी केन्द्रित हुनेछौ ।’ उनले दुई वर्षअघि गरेको घोषणा अनुसार अहिलेसम्म कुनै परियोजना अघि बढ्न सकेको छैन ।

प्रधानमन्त्रीको दोहोरो चरित्र, आफु बढाउने व्यवसायीलाई दबाब दिने

काठमाडौ, भदौ १८–आखिर सरकारले पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाइहाल्यो । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा मूल्य बढेको भन्दै यो सरकारले सबै पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढायो । कम्युनिस्ट प्रधानमन्त्री भएको बेला निम्न र मध्यमवर्गलाई मारमा पर्ने गरी मूल्य बढाएको छ । निगमले आइतबार रातीदेखि लागु हुने गरी पेट्रोल, डिजेल, मट्टितेल र हवाई इन्धनको मूल्य बढायो । पेट्रोलमा ५ रुपैयाँ ,डिजेल र मट्टितेलमा ४ रुपैयाँ र हवाई इन्धनमा ११ रुपैयाँ मूल्य बढाएको छ भने एलपी ग्यासमा एक सिलिन्डरमा ५५ रुपैयाँ मूल्य बढाएको छ ।

को को छन् कमोडिटीमा सधै कारोबार गर्ने ?

विगत पाँच वर्षमा फष्टाएको कमोडिटी एक्सचेन्जको अवैध कारोबारका पर्दा अहिले आएर खुल्न थालेका छन् । कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा दर्ता सुरु गरेका सबै कमोडिटी एक्सचेन्जले आफुले मनग्गे कमाउने तर लगानीकर्ताले गुमाउने मात्रै भए ।

अर्थसचिवको दोहोरो चरित्र, प्रतिवेदन थन्क्याएर वाहिर चर्का भाषण

काठमाडौं, भदौ १७

अर्थसचिव कृष्णहरी बास्कोटाले केही ठूला सहकारीले बैक जस्तै गरी सहकारी चलाएको आरोप लगाउँदै ती सहकारीलाई कारवाही गर्ने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छन् । उनले ठूला बचत तथा ऋण सहकारीले ५० करोड भन्दा बढीको कारोबार गरिरहेको बताएका छन् । हिजो राजधानीमा एउटा सहकारीको वार्षिकोत्सबमा उनले यो प्रतिवद्धता गरेका हुन् ।

सहकारीमा धेरै ठूलो वेथिती हुँदा पनि अर्थसचिवको हैसियतले प्रभावकारी काम भएको पाइएको छैन । अर्थमन्त्रालय, राष्ट्र बैक र सहकारी विभागले एक वर्षअघि गरिसकेको अध्ययन अर्थमन्त्रालयमा थन्किएको छ । तर सहकारीको सिद्धान्त र मर्म विपरित काम गर्ने कुनै सहकारीलाई कारवाही भएको छैन बरु ढाडस दिने काम भएको छ ।

एक वर्षको अवधिमा ती सहकारीले वित्तिय अनुशासनमा बसेका छैनन् बरु केही सहकारीका सञ्चालक पैसा लिएर भागिसकेका छन् । तर अर्थसचिव बास्कोटाले अझै पनि सार्वजनिक मञ्चमा भाषण गर्दै चेतावनी दिन भने भ्याएकै छन् ।

अर्थसचिवज्यू यसरी भाषण दिनुको साटो धुलो लागेको प्रतिवेदन खोलेर अनुशासन तोडेका सहकारी सञ्चालकलाई कारवाही गर्नुहोस् । होइन भने लोकप्रियताको ढ्वाङ फुकेर नबस्नुहोला । एक वर्षअघि अध्ययन गर्दा देखिएका सहकारी संस्थाको हालत यस्तो थियो ।

तयार हुनुहोस् तेलको मूल्यवृद्धि सहन

काठमाडौ, भदौ १६-तपाई हामी खाद्यान्नको मूल्यवृद्धिको मारमा थियौ । अब फेरी सवारी भाडाको मारमा पर्नेछौ । सरकारले तेलको भाउ बढाउन लागेको छ । यसले हाम्रो भान्छा थप महँगिनेछ । अहिले सामान्य जनताले आम्दानीबाट खानलगाउन नसक्ने अवस्था छ । फेरी तेलको मूल्य बढ्यो भने निम्न र मध्यमस्तरका लागि जिउँन मुस्किल हुनेछ ।

पहिलाकै प्रतिवद्धताको बेहाल, गैरआवासीयको अर्को प्रतिवद्धताको के होला हाल

काठमाडौ
सातौ गैर आवासीय नेपाली संघको क्षेत्रीय सम्मेलन अष्ट्रेलियाको सिड्नीमा १४ बुँदे घोषणापत्र जारी गर्दै सकिएको छ । वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपालीले दुःख पाउने क्रम नरोकिएको भन्दै वैदेशिक रोजगारी गाइडबुक नेपालका सबै गाविसमा निशुल्क वितरण गर्ने निर्णय गरेको छ । यो गाइडबुक गैर आवासीय नेपाली संघले तयार पारेको हो । गैरआवासीय नेपालीले जारी गरेको घोषणापत्र यो मात्रै होइन । यसअघि धेरैपटक धेरै प्रतिवद्धता जारी गरेका छन् । तर व्यवहारमा भने धेरै कम मात्रै कार्यान्वयनमा आएका छन् । संघले भन्दा केही सिमित व्यक्तिले नेपालको विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाएका छन् । केही व्यक्तिले सामाजिक कामलाई तीब्रता दिएका छन् । तर आलोचकहरुले सामाजिक कामको लागि आवासिय नेपालीनै काफी छन् गैर आवासीय नेपालीले ठूला लगानी र सीप भियाउनुपर्छ । त्यस्तो लगानीबाट मात्रै मुलुकमा रोजगारी र आर्थिक विकासमा सघाउ पु¥याउँछ ।